Testament umożliwia podjęcie samodzielnej decyzji o rozdysponowaniu zgromadzonym przez nas majątkiem, po naszej śmierci. Może się wydawać, że skoro schodzimy z tego świata, dalsze losy pozostałych przy życiu osób (i naszego majątku) mogą nas nie interesować, przecież od tego mamy odpowiednie przepisy. Gorzej jednak jeżeli przykładowo nasz partner nie jest związany z nami węzłem małżeńskim (żyjemy w konkubinacie, nie zawieraliśmy małżeństwa w świetle przepisów prawa cywilnego) – wówczas spadkobiercą ustawowym nie zostanie.
Istotne jest aby zastanowić się nad tym kogo widzielibyśmy jako swojego „następcę” czy „następców”. Jeżeli chcemy mieć realny wpływ na to, co stanie się z wypracowanym w ciągu całego naszego życia majątkiem, warto zadbać o to, aby sporządzić testament. Najprostszą jego formą jest tzw. testament holograficzny czyli napisany własnoręcznie, którego zasady wskazujemy poniżej.
Do sporządzenia tej formy testamentu konieczne jest posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych[i], kartka oraz długopis.
Testament holograficzny wymaga:
1) sporządzenia go w całości pismem ręcznym – nie jest zatem dopuszczalne sporządzenie go np. na komputerze, maszynie lub za pośrednictwem innej osoby;
2) podpis;
3) data – brak daty w pewnych sytuacjach nie pociąga za sobą nieważności testamentu (jeżeli nie wywołuje wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu, co do treści testamentu lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów).
Jak powinien wyglądać przykładowy testament? Podstawowy wzór znajdziecie Państwo poniżej:
Kraków, dnia 15 grudnia 2017 r.
TESTAMENT
Ja, niżej podpisany Jan Kowalski, urodzony w dniu 11 stycznia 1960 r., na wypadek mojej śmierci, jako swojego jedynego spadkobiercę ustanawiam moją żonę Izabelę Kowalską urodzoną w dniu 12 stycznia 1968 r.
Jan Kowalski |
Raz sporządzony testament nie wyłącza możliwości jego zmiany[ii]. Testament może być też w każdej chwili odwołany. Odwołanie testamentu może nastąpić bądź w ten sposób, że spadkodawca sporządzi nowy testament, bądź też w ten sposób, że w zamiarze odwołania testament zniszczy lub pozbawi go cech, od których zależy jego ważność, bądź wreszcie w ten sposób, że dokona w testamencie zmian, z których wynika wola odwołania jego postanowień.
Z kwestiami dziedziczenia związane są również inne spawy, takie jak możliwość sporządzenia zapisu windykacyjnego (gdzie określony składnik majątkowy przypada określonej osobie, wydziedziczenie (gdzie pozbawiamy spadkobiercę prawa do zachowku), zapisy zwykłe, polecenia. Nie wszystkie rozrządzenia mogą być ujęte w testamencie własnoręcznym i koniecznym może okazać się sporządzenie testamentu notarialnego.
Warto, przy sporządzaniu planu sukcesji skontaktować się z profesjonalnym pełnomocnikiem, który wytłumaczy Państwu zasady związane z dziedziczeniem.
[i] Art. 11 KC Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności.
[ii] Art. 944§1 KC Sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych.